Yurtdışında Doktora eğitimi almak isteyenlerin neredeyse en çok tercih ettiği rota, İngiltere. İngiltere'de doktora eğitim türleri, süreleri, koşulları ve ip uçları ile sizlere detaylı bir içerik hazırladık. İngiltere'de veya Türkiye'de master sonrası başvurabileceğiniz programları detaylı olarak inceleyelim.
İngiltere ve Birleşik Krallıklar eğitim süresi ile yine dünyanın birçok ülkesinden farklı olarak PHD sürecinizi daha hızlı tamamlamanızı sağlayarak avantaj oluşturmaktadır.
İngiltere Üniversiteleri'nde PHD program süresi tipik olarak 3 yıldır ancak kimi zaman 4 yıl sürebilir ya da 4 yıla uzatılabilir.
Türk eğitim sisteminden farklı olarak klasik PHd eğitiminde sınıf içi ders bulunmamaktadır ve tamamen araştırmaya dayalı bir eğitim sürecidir.
İngiltere'de Doktora Eğitiminin İlk Yılı
PHd eğitiminizin ilk yılında genellikle süpervizörünüz ile planlama, işleyiş cetvelini ve tarihleri netleştirme, kaynak tarama ve taslak oluşturma üzerine çalışmanız beklenir.
İkinci sene tezinizin oluşmaya başladığı, yazıya döküldüğü yıldır. Bu süreçte gerek akademik camia gerekse diğer PHD öğrencileri ile çok daha fazla mesai tüketmeniz, fikir alışverişlerinde bulunmanız, konunuzla ilgili seminer ve konferansları takip etmeniz ve zaman zaman akademik ortamlarda fikir ve sonuçlarınız konusunda geri bildirimler yapmanız beklenir. 2. Yıl projenizin gidişatının değerlendirileceği bir yıldır.
Araştırma süreci devam edecek olsa bile 3.yıl genel olarak artık tezi tamamen yazıya dökme ve tamamlama sürecidir. Bu yıl içeresinde tez danışmanınız ile çok daha sık görüşüp tezinize son halini vermeniz beklenir. Tezininiz tamamlanmasını takiben tez danışmanınızın onayı ile kurula 1 ila 3 saat sürecek bir tez savunma sunumu gerçekleştirilir. Savunmanızın olumlu geçmesi neticesinde tez teslimi gerçekleştirilir.
İngiltere'de Doktora Tezi Uzunluğu Ne Kadar Olmalıdır?
PHD için sunulması beklenen tez yazısı uzunluğu genellikle 60 bin ila 90 bin kelime arasındadır ancak bazı üniversiteler daha net kelime sınırı belirtebilmektedir.
PHd başvuruları için çok istisnai durumlar dışında lisans ve yüksek lisans derecelerini almış olmanız beklenir. İstisnai durumlarda sadece lisans diplomasi ile öğrenci alındığı durumlar da olmuştur ancak bu ancak öğrencinin akademik olarak çok güçlü, araştırma deneyimi mevcut ve araştırma önergesinin çok iyi ve orijinal olması durumunda mümkün olacaktır.
İngiltere'de Doktora Başvuru Süreçleri
PHd adaylarının başvuru süreci de normal master öğrencilerine göre biraz farklılık göstermektedir.
Öncelikle öğrencilerin bireysel yürütecekleri bu süreç için iyi bir akademik geçmişe sahip olmaları istenmekte yani not ortalamaları büyük önem taşımaktadır.
Bunu takiben çalışmak istediği alana hakim olmalı ve bu konuyu detaylandırmak üzere spesifik olarak çalışma konusunu belirlemeli ve bir araştırma önergesi formunda üniversitelere sunabilmelidir.
Birçok üniversite PHd başvuruları öncesinde potansiyel akademisyenler ile irtibata geçilmesini talep etmektedir. Bunun için oldukça kapsamlı bir ön hazırlık, araştırma ve okuma süreci öğrencilerimizi beklemektedir.
İlgilendiğiniz ve akademik olarak sizlere uygun olan üniversitelerin akademik kadroları üzerine yapacağınız araştırma üzerine hocalarla belli bir sistem kapsamında irtibata geçerek neden kendileriyle çalışmak istediğiniz ve de neden sizinle çalışmaları gerektiği konusunda bir ikna süreci gerçekleşmektedir. Ancak sonrasında resmi ve tipik başvuru sureci başlamakta ve kabul alınabilmektedir.
Başarılı bir başvuru için Phd araştırma önergenizin orijinal, uygulanabilir, fayda sağlayıcı sonuçları olması beklenmektedir.
En önemli iki kriter olan araştırma önergesi ve not ortalamalarının yanı sıra öğrencilerin dil yeterlilik sınav sonuçları, referans ve CVlerini de kabul için sunmaları gerekmektedir.
Öğrencilerin İngiltere'de bir araştırma önergesi (research proposal) hazırlamadan dahil olabilecekleri doktora programları da bulunmaktadır.
Bu programlar üniversite bünyesinde hali hazırda başlatılmış ya da başlatılacak olan bir projeye dahil olmaları şeklindedir. Yani böyle bir durumda öğrenci kendi projesini yürütmekken var olan bir projeye katkı sağlamaktadır.
Bu tip projeler üniversitelerin research sayfaları, departmanlar altında ve de www.findaphd.com gibi web sayfalarından takip edilebilmektedir.
Bu programlar için de öncesinde proje lideri ile görüşmeler gerçekleştirmek ve projeye uygunluk konusunda onay almak gerekmektedir.
Var olan projelere dahil olma sisteminde öğrencinin kendi finansmanını sağlayabilmesinin istenebileceği gibi üniversite tarafından finansman sağlandığı yani bir diğer deyişle burslu eğitimin mümkün olduğu durumlar olabilmektedir.
İngiltere’nin klasik doktora sistemi dışında son yıllarda oldukça talep görmeye başlayan ve sisteme dahil edilen New Route / İntegrated Phd programları ise normal araştırma surecine derslerin dahil edilmesi ile oluşturulmuştur. New Route Phd programları 5ila 5 sene sürmekte, öğrencilere tez aşaması öncesi konu ile ilgili temel derslerin verilmesini hedeflemektedir.
5 Adımda İngiltere'de Doktora başvuru süreci
Birçok üniversitede doktora programları Eylül ayında başlar. Okullara göre değişmekle beraber ara dönem başlangıçları da öğrenci kabul edilmektedir. Doktora başvuruları için ilgili departmandaki araştırma grubu ya da potansiyel danışman hoca ile irtibata geçmeniz beklenmektedir. Eğer araştırma alanınız ile ilgilenirlerse size geri dönüş yapıp bir skype görüşmesi talep edeceklerdir. Bu görüşmede fikir alışverişi yapıp mevcut araştırma teklifinin nasıl geliştirilebileceği üzerine konuşulur. Gerekli durumlarda araştırma teklifinizi güncellemeniz istenilebilir. Hazırladığınız araştırma teklifi doktora süresince değişebilir ve genişletilebilir.
- Doktora alanına karar verilmesi
- Danışman hocanın bulunması
- Onay aldıktan sonra okul başvurularının yapılması
- Burs olanaklarını kontrol edilmesi
- Kayıt ve okula başlama
Doktora Araştırma Teklifi (Research Proposal)
Araştırma teklifi, doktorada yapmak istediğiniz araştırmanın tutarlı bir özetidir. 1500-3000 kelime aralığında olması beklenir. Araştırma teklifinizin içeriği başvurduğunuz okula/ bölüme göre değişiklik gösterebilir bu sebeple başvurmak istediğiniz üniversitenin web sitesini incelmenizi tavsiye ederiz. İyi bir araştırma teklifinin temel olarak içermesi gereken unsurları sizler için 8 ana başlıkta topladık.
1-Başlık (Title)
Araştırma teklifinize bir başlık koymanız gerekmektedir. Bu geçici olabilir, ilerleyen zamanlarda değiştirilip düzenlenebilir.
2-Özet (Abstract)
Araştırma teklifinizin 100-200 kelime ile bir özetini yapabilirsiniz. Hangi sorunu ele aldığınızı ve nasıl ilerleyeceğini anlatabilirsiniz. Bu kısım okuyucuya araştırmanın temel amacını ve sonucunu belirtir.
3-Giriş (Introduction)
İyi yazılmış bir giriş okuyucuyu etkilemenin en temel kısmındır. Neden araştırmanızın eşsiz olduğunu ve literatürdeki nasıl bir eksiği tamamlayacağınızdan bahsetmelisiniz.
4-Araştırmanın İçeriği (Research Context)
Araştırma yapacağınız alanının genel çerçevesini çizmelisiniz. Önerilen araştırma alanınızın mevcut bilgi durumunu kısaca anlatmalı ve konuyla ilgili son tartışmaları özetlemelisiniz. Araştırma konunuz çok iddialı olmayabilir ama literatür taramasını çok iy bir şekilde yaptığınızı ve mevcut eksikliği çok iyi bir şekilde analiz ettiğinizi göstermelisiniz.
5-Araştırma Soruları (Research Questions)
Araştırma teklifiniz hangi sorunları ele alacağınızı ve araştırmanın genel amacını içermelidir. İlk olarak bir iki tane temel soru belirleyip onun çevresinde soruları genişletebilirsiniz. Araştırma teklifiniz bu sorulara cevaplamaya nasıl yaklaşımınızı da içermelidir.
6-Araştırma Yöntemi (Research Metodology)
Araştırma teklifinizde veriye nasıl ulaşacağınızı anlatmanız beklenir. Hangi kütüphanelere gideceğiniz, saha çalışmaları, yapacağınız mülakatlar örnek olarak verilebilir. Bu yöntemlerin hangilerini ne zaman aralığında kullanmayı planladığınızı anlatabilirsiniz
7- Araştırma Zaman Çizelgesi (Research Timeline)
Tez yazma kısmını da içeren ve tezinizin nasıl bir süreçte ilerleyeceğinizi anlatan bir zaman çizelgesi belirtmeniz tavsiye edilir.
8-Referanslar (References/ Bibliography)
Araştırma teklifinizde kullandığınız makalelerin, kitap, web sayfası gibi kaynakları referans göstermeniz gerekmektedir.
İngiltere'de Doktora Eğitimi Hakkında en Çok Sorulan Sorular
İngiltere'de Doktora için master yapmış olmak şart mı?
Her üniversite kendi giriş şartlarını web sitelerinde departman bazında belirtmiştir. Bazı okullar yüksek lisans derecesi şartı belirtilmemiş olabilir, bu tarz durumlarda daha önceki akademik çalışmalarınızı, basılı yayınlarınızı ve araştırma deneyimlerinizi özgeçmişinizde belirterek lisans mezunu olarak da doktora başvurusu yapabilir ve kabul edilebilirsiniz.
İngiltere’de doktora sürecinde danışman hocamı değiştirebilir miyim? Değiştirmek zorunda kalırsam ne olur?
Okullar size temel danışman hocanızın yanı sıra ikinci bir danışman hoca daha verir.
İstisnai durumlarda danışman hocanız başka bir üniversiteye geçebilir ya da doktora öğrencisi araştırmasına başka bir üniversitede devam etmek isteyebilir. Bu tarz transferler mümkün olabilir fakat hali hazırdaki danışman hocanız, aday danışmanınız ve transfer olmak istediğiniz okulun prosedürlerine bağlı olarak case-by-case incelenecektir.
Hali hazırda Türkiye’de doktora yaparken İngiltere’de bir üniversiteye transfer olabilir miyim?
Birçok üniversite başka bir üniversiteden transfer olmak isteyen öğrencilerin başvurularını değerlendirir. İlgilendiğiniz üniversitedeki potansiyel danışman hoca adayınız ile irtibata geçmeniz gereklidir. Bazı üniversiteler minimum 24 ay eğitim almanız şartını koşabilir kendi diplomasını vermek için. Transfer olacağınız üniversiteden kesin onayınızı almadan mevcut okulunuz ile ilişiğinizi kesinlikle kesmemenizi öneriyoruz.
Alternatif olarak üniversiteler visiting scholar/visiting student şeklinde doktora öğrencilerini kısa süreli olarak araştırma yapmaları için kabul edebilmektedir. Bu süreç için de öncelikli olarak potansiyel danışman hocanız ile irtibata geçebilir ya da doğrudan okula başvuru yapabilirsiniz.
İngiltere'de Doktora için Birkaç İpucu
*Araştırma konunuz daha önce çalışılmamış, orijinal , uygulanabilir ve fayda odaklı olmalıdır.
*Okullarla iletişime geçmeden önce mutlaka ilgili akademisyenin ilgi alanlarını kontrol edin. Eğer kendi çalışma alanı dışında bir alanda doktora yapacaksanız size dönmeyebilirler.
*Aynı maili tüm okullara yollamayın. Hitabınızı mutlaka değiştirin. Aynı okuldan 2-3 akademisyene aynı anda göndermeyin, sırayla yollayabilirsiniz ya da cevap vermeleri için biraz zaman verebilirsiniz. Word dokümanı üzerinde değişiklik yapıp maile kopyalayabilirsiniz. Mail üzerinde değişiklik yaptığınızda font farkınız belli olabiliyor.
*İngilizcenizde herhangi bir imla hatası yapmadığınızdan emin olun.
*Mailinizde kendinizden kısaca bahsedip, güçlü araştırma yanlarınıza yoğunlaşabilirsiniz. CV ‘nizi ekleyip araştırma yapmak istediğiniz konu hakkında bilgi aktarın ancak il yazışmanızda araştırma teklifinizi önergeniz ( research proposal) ‘i maile eklememeye özen gösterin. Research proposalın sonuç ( conclusion ) içermemesine özen gösterin; unutmayın ki yapacağınız araştırma henüz sonuçlanmadı.
Burslu öğrenciyseniz hali hazırda burs kazandığınızı belirtebilirsiniz. Eğer burslara başvuracaksanız da bunu ilk mailde belirtmemenizi öneririz, eğer alanınız danışman hocanın ilgisini çekerse size burs imkânları konusunda yardımcı olacaktır. Hocadan onayı aldıktan sonra bursları sorabilirsiniz.
Doktora öğrencileri için burs başvuruları Ocak-Şubat gibi tamamlanmaktadır. Burs başvurusunda bulunabilmek için genellikle doktora için kabul almış olmak gerekmektedir. Üniversitelerde araştırmalar, araştırma konseyleri (research councils), vakıflar, devlet kurumları ya da şirketler tarafından fonlanır. Bu durumlarda araştırma yapacak öğrenci için mevcut kaynaktan bir bütçe ayrılabilir. Bu durumlarda doktora öğrencilerinin eğitim masrafları bazen de bir miktar yaşam masrafları karşılanabilir. Alternatif olarak doktora öğrencileri için sunulan departman burslarına veya uluslararası burslara başvurabilir.
İngiltere'de doktora eğitimi almak için desteğe ihtiyacınız olduğunu düşünüyorsanız sizleri ücretsiz danışmanlık hizmetimizden faydalanmak üzere, ofislerimize bekliyoruz. Dilerseniz bilgi istek formu veya whatsapp hattımızdan da bize ulaşabilirsiniz.